Rávvagat Kalohttageinnodaga mielde johtaleapmái Suomas
Ráddjehusat Mallá luonddumeahcis
Suomas geinnodat manná Giehtaruohttasa meahcceguovllus ja Mallá luonddumeahci čađa. Meahcceguovllus leat vuoimmis juohkehačča vuoigatvuođat.
Mallá luonddumeahcis vánddardeaddji galgá bissut dušše dihkkáduvvon geinnodaga nalde. Maiddái eará luonddumeahci njuolggadusaid (julkaisut.metsa.fi) lea buorre čielggadit ovdal vánddardeapmái vuolgima.
Rádjerasttildeamit
Kalohttageinnodagas johtti rasttilda váldegottiid rájiid máŋgga háve ja dalle galgá váldit vuhtii dan, ahte ii fievrrit fárustis dávvira, man galgá dullet. Vánddardeaddji, gii pláne rádjerasttildeami beatnagiin, gánnáha leat oktavuođas dullui (tulli.fi, suomagillii) áiggebále ovdal plánejuvvon vánddardeami. Dárbbašlaš boahkuhemiid ja duođaštusaid oažžu čielggasin Ruokavirasto fierbmesiidduin (ruokavirasto.fi, suomagillii).
Ovddalgihtii ráhkkaneapmi
Mátketelefuvnnaid gullon
Vaikko Suoma mátkekommunikašuvdnafierpmit leat gokčevaččat, Kalohttageinnodagas leat itkoguovllut. Dárkkis mátkekommunikašuvdnafierpmi gokčevašvuođa iežat telefunoperáhtoris. Dasa lassin leat báikkit, gos mátketelefuvdna ii doaimma dehe telefuvnnain leat hehttehusat. Dalle gánnáha omd. mannat allelažžii, jalges sadjái ja/dahje váldit telefovnna SIM-goartta eret heahteriŋgema boddii. Gánnáha maid váldit vuhtii, ahte sierralágán mátketelefuvnnaid gaskkas leat gullonerohusat.
Dorvvolašvuohta
Vánddardit ii galggale goassege vuolgit akto. Stobuid guossegirjjiide galgá merket nama lassin maid plánejuvvon mátkki ja čuovvovaš mearrebáikki. Ná barggadettiin álkiduvvo vejolaš láhppondáhpáhusain ohcciid bargu.
Jus dus reaissustat boahtá heahti, ovdamearkan láhppot, lápmašuvat dahje áiccat meahccebuollima, riŋge nummirii 112 ja daga heahtedillialmmuhusa.
Váldde mielde vuosttašveahkki dárbašiid.
Biergasat
Kalohttageinnodagas johttis galgá leat fárustis gárta ja kompássa sihke dárbahassii niesti, daningo meahcis leat guhkes gaskkat. Rievttes gápmagat ja liegga biektasat leat dárbbašlaččat.
Dálkemolsašuddamat leat stuorrát Giehtaruohttasa meahcceguovllus. Muohttit sáhttá guovdolaš geasinai ja dálki sáhttá leat hui čoaskkis.
Vaikko geinnodaga guoras leat ávdinstobut, de ii gánnát luohttit dasa, ahte stobuide čáhká, muhto dorvvolaččamus leat fievrridit iežas dealttá fárustis. Maiddái meahccevuoššanas lea dárbbašlaš, daningo stobuide ii álot čága málestit eaige stobuid gaskkas leat dolastallanbáikkit. Kalohttageinnodat manná eanas muorahis duoddara mielde, iige guovllus gávdno dolacahkkeheapmái heivvolaš eananmuorra.
Sesoŋŋaáiggit
Kalohttageinnodat lea Suomas geassevánddardangeinnodat. Borgemánnu ja čakčamánu álgu leaba mánut, goas geinnodagas leat eanemus johttit.
Dálvet Gilbbesjávrris sáhttá čuoigat Háldái, muhto aitosaš dihkkáduvvon čuoiganláhttu ii leat. Giđđadálvve Gilbbesjávrre ja Háldi gaskii merkejuvvo rissiiguin ng. fuolahusluodda, man mielde stivrejuvvojit vuodjit maid mohtorgielkávuoddjit. Dán luotta sáhttá maid čuoigat jos háliida.
112 Suomi -mobiilaaplikašuvdna
Go heahtetelefovdnii riŋgejuvvo 112 Suomi -aplikašuvnna (112.fi, suomagillii) bokte, de heahteguovddášgohcci oažžu automáhtalaččat dieđu riŋgejeaddji sajádagas.
Lappis leat ollu báikkit gos telefon ii gullo, ja dihto telefonmállet eai doaimma buollašis. Nuba máđidjaplána oktan áigetávvaliin lea buorre almmuhit soapmásii. Gánneha doallat telefovnna liekkasin sihke biepmu ja juhkamuša fárus. Vai mátketelefovnnas ii nogaše rávdnji, váldde mielde ovdamearkan liikerávdnjerusttega, várrebáhttera dahje boares telefovnna, mas lea buorre báhtter.
Vánddardanetikeahtta
1. Gudnejahte luonddu.
2. Vállje merkejuvvon máđijaid.
3. Váldde čielgasa leago gohtten lobálaš du válljen čuozáhagas.
4. Geavat dušše merkejuvvon dolastallansajiid.
5. Ruskkahis vánddardeapmi.