Maid Váhčiris sáhttá dahkat?
Johtit luonddus vácci
Piilola bálggis, 35 km, ovttastahttá Norgga beale Badje-Báhčaveaji álbmotmeahci ja Váhčira meahcceguovllu. Váhčira davveráji ala boahtá goittot Garitjávrris Báhkinjoga bartii 14 km:a guhkkosaš merkejuvvon johtolat.
Meallut ja suhkat
Anárjávri heive erenoamáš bures meallumii, vaikko dan stuorra ábit (jorŋâ, anárašg.) ja geađgegáttit gáibidit vánddardeaddjis buriid čáziid alde johtindáidduid ja erenoamáš várrugasvuođa.
Borjjastit ja johtit mohtorfatnasiin
Anárjávri fállá čáppa duovdagiid maiddái mohtorfanastalliide. Anárjávrri alde vánddardeapmi leage geassit dábálaš astoáiggedoaibma birasguovlluid olbmuide. Doppe bálle váldit beaivváža čuoikkain, galmmaijat eai duššat muorješattu ja guolástussii heivvolaš cohkolagat leat duháhiid mielde.
Váhčira guovllu čáziid alde johttái fállet suoji Bišternjárgga ja Čuollesmuotkki ávdinstobut. Johtima álkidahtti fanasjohtolagat gávdnojit Riebannjárggas (Riämnjánjargâ, anárašg.) ja Čuollesmuotkkis, ja Kuuva kanála lea juo daninassii oaidnin veara.
Čuoigat meahcis
Váhčira meahcceguovlu fállá hástalusaid iehčanassii johtti čuoigái. Merkejuvvon čuoiganjohtolagat eai leat, muhto čuoiganvánddardeapmi lea Váhčirisge vejolaš, go atná ávkin ávdinstobuid ja lahkosiid laigobarttaid.
Guolástit
Váhčira meahcceguovlu fállá čuđiid sierralágan jávrriid, jogaid, luovttaid ja ládduid dakkár guolásteaddjái, gean geasuha guovllu ráfi ja jaskatvuohta. Meahcceguovllu ládduin ja jávrriin sáhttá nuvttá oaggut áŋkoriin ja sevttiin ja bilket, ja go lotnu guollenáliiddikšunmávssu (eraluvat.fi, suomagillii), de oažžu oaggut maiddái vuokkain, earret EBI-guovddáža sierračáziid (kalastusrajoitus.fi, suomagillii). Meahciráđđehusa lustabidvolohpi 1502 Vätsäri, gokčá eanet ja addá vuoigatvuođa guolástit maiddái máinnašuvvon sierračáziin ja golgi čáziin guolástanguovlokártta ja lohpeeavttuid mielde. Oagguide, geat geavahit hávil moanaid vuokkaid, lea Anárjávrri várás fálus lustabivdolohpi 1504 Anárjávri (eraluvat.fi, suomagillii).
Eanodaga, Anára dahje Ohcejoga gielddain fásta ássi olbmuin, geat barget ámmátguolástusain, ruovttudárboguolástusain dahje luondduealáhusaiguin, lea goittot vuoigatvuohta oažžut nuvttá lobi guolástussii stáhtii gullevaš čáhceguovlluin máinnašuvvon gielddaid siste.
Fuomáš ahte álo go buđalda eará guolástusain go áŋkoriin ja sevttiin oaggumiin dahje bilkemiin, de 18-69 -jahkásaš olbmot galget máksit guollenáliiddikšunmávssu (eraluvat.fi, suomagillii).
Lassedieđuid fidne Davvi-Sámi luondduguovddáš Siiddas
Guolásteaddji: dárkkis guolástusráddjehusa (kalastusrajoitus.fi, suomagillii).
Gyrodactylus salaris -luossaparasihtta ii leat vel leavvan min divrras, Jiekŋamerrii luoiti jogaide. Loga lasi luossaluhtehasas.
Bivdit
Váhčira meahcceguovlu gullá lohpeguvlui 1606 Váhčir (eraluvat.fi, suomagillii). Guvlui vuvdet jándoriid mielde ráddjejuvvon meari smávvafuođđolobiid, maiguin olgobáikegoddelašge sáhttá bivdit rievssaha, njoammila, smávvanávddiid ja čáhcelottiid. Meahcceguovllus eai leat erenoamáš valjis fuođđut, dasgo dat lea oppalohkái guorbbas ja dasa lassin vel lastamáhtu lea duššadan viidát rievssahii mihtilmas eallinbirrasa. Meahcceguovllus gávdnojit goittot maiddái fuođđoguovllut: Anárjávrri davábeale jekkiin dahje daid ravddain sáhttá čavččabeallai deaivat čuotnjágiid ja eará čáhcelottiid ja maŋŋelis čakčat maiddái rievssahiid. Váhčira duottarbadjosiid ravdaguovllut ja lastamáđus seastašuvvan lagešvuovddit fállet doarvái nana rievssatnáli bivdiid, geat háliidit návddašit duođalaš meahcceguovllu ráfis.
Smávvafuođđuid bivdolobiid Davvi-Sámi guovlluide vuvdet Meahcirađđehusa Eräluvat.fi-bálvalus (www.eraluvat.fi) neahttagávpi (verkkokauppa.eraluvat.fi, suomagillii).
Bivdin mearkkaša ollu báikkálaš ássiide astoáiggedoaibman, ja fuođđuin ráhkaduvvon árbevirolaš biepmut buktet ođđa lasi davviolbmuid borranbeavdái. Váhčira guovllus báikkálaš bivdiid deháleamos sálašeallit leat čukčá ja ealga. Njeidetba guovllus muhtumin guovžžage.
Eanodaga, Anára ja Ohcejoga gielddain fásta ássi olbmot ožžot nuvttá bivdit iežaset ruovttugieldda stáhtaeatnamiin.
