Anára vánddardanguovllu bálvalusat

Áššehasbálvalus ja oahpisteapmi

• Siida - Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš
  • Meahciráđđehusa áššehasbálvalanbáiki Siiddas fállá dieđuid Anára vánddardanguovllu birra ja buot earáge Davvi-Sámi luonddučuozáhagain. Bissovaš ja molsašuvvi čájáhusaid lassin Siiddas fidne vánddardanrávvema, kárttaid ja lobiid oppa Davvi-Sámi guvlui.

Ovttasbargobeliid fállan bálvalusat várddardanguovllus

• Vánddardanguovllus bálvalusaid fálli ovttasbargobealit
  • Dáin beliin lea ovttasbargosoahpamuš Meahciráđđehusain, ja dat ollašuhttet bistevaš luondduturismma prinsihpaid doaimmadettiineaset álbmotmeahcis.

Boradeapmi, málesteapmi ja nisttiid háhkan

Kafeat, restauráŋŋat, gávppit ja kioskkat

• Anáris ja Avvilis leat gávppit, restoráŋŋat ja kafeat.

Dolastallanbáikkit

• Fuolahuvvon dolastallanbáikkit gávdnojit vánddardanguovllus oktiibuot sullii golbmalogi. Daid oktavuođas lea dávjá lávvu dahje goahtebealli suodjin ja goikehivsset. Dolastallanbáikkit leat johtolagaid guoras ja lustabivdobáikkiin.
• Anárjávrris leat ávdinstobuid oktavuođas leahkki dolastallanbáikkiid lassin gokčojuvvon dolastallanbáikkit Bielbbevuonas, Luovvesullos (Lyevisuálu), Beahcesullos, Buoiddasullos, Jiekŋasullos, Gáhkusullos, Tyllylahtis ja Speinnjárggas. Goavddehis dolastallanbáikkit gávdnojit Iso-Mauras ja Veskonjárgga lahkosiin Palosaaris.
• Beaivestobut leat dárkkuhuvvon vuoiŋŋasteami ja dolastallama. Anára vánddardanguovllus leat guokte beaivestobu:
  • Suhpeguoika
  • Ohcomaš
• Meahccebuollinváruhusa áigge dolastallan lea gildojuvvon.

Juhkančáhci

• Guovllu jávrriid, ádjagiid ja jogaid čáhci jugaha dábálaččat, muhto čázádagaid čáhcekvalitehta eai leat dutkan.
• Anárjávrri čázi dasttán Anára girkobáikki lahkosiin ii gánnát geavahit juhkančáhcin, muhto golgi čáhci gal jugaha nuvván.

Bázahusfuolahus

• Gieldda bázahusaid sirrenbáiki lea guovdu Anára girkobáikki. Ekosajit leat fanashámmaniin Veskonjárggas, Naŋŋanjárggas, Njellimis ja Anáris.
• Ávdin- ja beaivestobuin leat seahkalasbázahuslihtit.
• Loga lasi čorges vánddardeamis.

Hivssegat

• Ávdin- ja beaivestobuin ja máŋggain dolastallanbáikkiin leat goikehivssegat.

Idjadeapmi

Tealttástallan ja lávut

• Tealttástallansajit leat Anáris ja Ádjájávrris (Äijihjävri). Čoahkkebáikkiid olggobealde oažžu tealttástallat friddja juohkehačča vuoigatvuođa vuođul.

Ávdinstobut

Ávdinstobuin sáhttá idjadit ija dahje moadde, dárkilet dieđuid ávdinstobuid birra fidnet stohpotiippat-siiddus.

• Beahcesuolu (Pecsuálui), Anárjávrris Seakkabeahcesullo (Segispecssuálui) davveoarjjabeale gáttis.
• Jiekŋasuolu (Jieŋâsuálui), Anárjávrris leahkki Stuorra Jiekŋasullo (Stuorrâ Jieŋâsuálui) máttanuorttabeale gáttis.
• Geaiggonuorri (Kiäigunyeri), Anárjávrri máttageahčen, Čárbmanjárgga (Čaarmânjargâ) davágeahčen.
• Buoiddastohpu (Puiduusuálui), Anárjávrri Varttasullo (Varttaasuálui) máttabealde, Buoiddasullo davágeahčen.
• Kahkusuolu (Káhkusuálui), Anárjávrri Viimasullo (Viijmâš) davvenuorttabealde, Kahkusullo máttanuorttabeale gáttis.

Láigobarttat

Láigobarttat várrejuvvojit ollásit iežas atnui, várremat bokte Lomarengas Oy (lomarengas.fi, suomagillii).

• Ádjájávri (lomarengas.fi, suomagillii), Avvila ja Anára gaskkas, váldogeaidnu 4:a guoras, sullii 16 km Avvilis davás, Ádjájávrri gáttis.
• Beahcesuolu (lomarengas.fi, suomagillii), Anárjávrri Seakkabeahcesullo oarjjabeale gáttis suddjes vuotnabađas.

Eara Meahciráđđehusa láigostobut

• Mahlad, Anárjávrri stuorámus sullo Mahlati davábealde uhca sullos.
• Sealgeluokta, davvi-Anáris, Varttasullo davábealde.

Gohttensajit ja karavánariid bálvalusat

• Anára girkobáikkis ja Ádjájávrris.

Sávnnit

• Anára girkobáikkis, Ádjájávrris ja Meahcirađđehusa láigobarttain.

Hoteallat ja luopmobarttat

• Anára girkobáikkis ja Menešjávrris.

Hámmanat

• Veskonjárggas, Naŋŋanjárggas, Njellimis ja Anáris

Idjadeapmi lahkosiin

• Idjadanbálvalusat gávdnojit ee. Avvilis, Suoločielggis ja Gápmasis.

Biergasiid láigoheapmi

• Guovllu fitnodatolbmuin (laplandnorth.fi, suomagillii) sáhttá láigohit fatnasiid, kanohtaid, mohtorgielkkáid ja vánddardanbiergasiid.

Lihkadanlápmásiid bálvalusat

• Juvlastuoluin beassá buot Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš Siidda (siida.fi) čájáhusaide. Olgomuseaguvlui sáhttá oahpásmuvvat veahki veagas.
• Juvdujoga siste lean dolastallanbáikkiin Njoammelguoikka dolastallanbáiki lea dakkár, gosa goastá maiddái lámis olmmoš.
• Kettulampi ja Kettukoskenniska dolastallanbáikkiide Rivdolis beassá biillain.
• Bieggoaivvi aláža parkerensajis lea várddus Anárjávrri guvlui.
• Báikkálaš fitnodatolbmuid bálvalusaid veagas guvlui sáhttá oahpásmuvvat sihke geassit ja dálvit. Anárjávrri birrasiin leat moanat priváhta fitnodatolbmot, geat lágidit fanasvánddardemiid. Máŋggat Anájávrri bálvalanráhkadusain heivejit maiddái olbmuide, geat geavahit juvlastuolu.

Fanastalliid bálvalusat

Fávllit

• Anárjávrris leat fávlemerkemat, maid gánnáha čuovvut, dasgo jávrris leat hui ollu gárgot.
• Fávlliid dábálaš johtinčikŋodat lea 1.8 m, muhtun bogiin ja gáttiid lahkosiin johtinčikŋodat lea 1 m. Dábálaččat jávreguovlluid stobuid lusa lea álki beassat fatnasiin, muhto stobuid lusa eai leat merkejuvvon fávllit.
• Anárjávrri fanastallankártii (nr 480) leat merkejuvvon fanasjohtolatfávllit ja čikŋodatsojut.

Hámmanat

• Guolle- ja fanashámmanat leat Anáris, Naŋŋanjárggas, Veskonjárggas ja Njellimis.

Fanasstáffut

• Fanasluoitinsajit leat Avvilis, Veskonjárggas, Naŋŋanjárggas, Njellimis, Ádjájávrris, Anáris, Fávllis (Vävli), Bárttehis ja Njižžejávrris.

Boaldámuša juohkin

• Hámmaniin ii fidne boaldámuša, muhto Anára girkobáikkis boaldámušvuovdinsadji lea dasttán hámmana lahkosiin.

Eará bálvalusat lahkosiin

• Anára girkobáikkis leat báŋkoautomáhta, áššealmmáipoasta, dearvvasvuođadállu, guokte borramušgávppi, dálkkasskáhppe, táksebiilabálvalus ja bensenstašuvdna.
• Avvilis lea lagamus dearvvasvuođaguovddáš, apteaika ja eará go beaivválašgálvogávppit.
• Anáris gávdno girdinfievrridanbálvalus.
• Báikkálaš fitnodatolbmot (laplandnorth.fi, suomagillii) fállet maiddái oahpistuvvon vánddardanbálvalusaid, dego guolástan-, fanas-, guoikaluoitin- ja mohtorgielkávánddardemiid.