Avviljoga meallunjohtolaga (70 km) johtolatčilgehus
Avviljohka adnojuvvo oktan riikkamet fiidnámus meallunjohtolagain. Johka lea heivvolaš váttis ja guikii. Dan birastahtti eatnamat leat rámsašat ja áidalasat. Meallunjohtolat heive maid álggahalli melluide, eandalit earret dulveáiggiid. Duosttášeamos meallunjohtolat (70 km) lea Guhturis Avvilii.
Avviljohka lea maid gollehistorjjálaččat miellagiddevaš guovlu. Johtolaga oaidnámušaide gullaba Avviljoga Kruunu Stationi ja Ritaguoika. Ovdamearkkadihte Avviljoga Kultala museaguovllus sáhttá oahpásnuvvat mannan jahkečuođi áigásaš golledoidinárbevirrui sihke eará sajes Avviljoga guovllus dáláš golledoidimii.
Johtolatčilgehus
Avviljohka lea coagis, čázeheapme ja geađgái. Dat lea goitge luoitimii heivvolaš miehtá geasi. Buot guoikkain Dovasguoikka rádjái ferte ráhkkanit garvit čázevuoli geđggiid. Johtolatčilgehusas váilot muhtin njavit, muhto mealluma dáfus dain ii johtolatčilgehus leat dárbbašlaš. Johtolatčilgehus gokčá Avviljogas Guhtur - Avvil gaskka, man guhkkodat lea 70 km ja allodaterohus 82,5 m. Gaskamearálaš háluvuohtačiehka lea 1: 848 m. Luoitinjohtolat rávvejuvvo dutkojuvvot ovdal luoitima Saarnaköngäsis ja Dovasguoikkas.
Guoikkaid allodagat ja guhkkodagat sihke oassi namain vuođđuduvvet Čáhceráđđehusa hydrográfalaš doaimmahaga Avviljoga guhkkodatprofiilii. Fávlerávvagat vuođđuduvvet earenoamážit geasse - suoidnemánus 1984 dahkkon dutkamušaide, goas čázi allodat lei lagamusat gaskačázi allodagas. Mihtidanáigi lei suoidne - borgemánnu 1957. Guoikkaid luohkkájuohku molsašuddá gaskkain I - III. Johtolatčilgehusa čuvodettiin galgá muitit, ahte coahkása ja earenoamážit dulveáigge johtolaga guoikkat, njavit ja oassi savvoniinge leat ollásii earáhámagat.
Johtolatossodagat
- Guhtur
- Porttiniva 350 / 1,4 m, 1:250, 3 km
- Porttikoski 1400 / 5,3 m, 1:264, 4 km
- Timanttiköngäs 900 / 2,4 m, 1:375, 5,5 km
- Väänäsnjavvi 700 / 1,6 m, 1:437, 7 km
- Mölläriguoika 550 / 1,4 m, 1:393, 8 km
- Saarnaköngäs 700 / 3,5 m, 1:200, 9 km
- Surmaköngäs 50 / 2,0 m, 1:250, 10 km
- Penttiläguoika 900 / 3,7 m, 1:243, 12 km
- Áhppesgievŋŋis 250 / 0,7 m, 1:357, 13,5 km
- Korhosguoika 1250 / 8,4 m, 1:148, 15 km
- Sävnikuoškâ 150 / 0,8 m, 1:187, 17 km
- Guldalguoika 350 / 2,5 m, 1:140, 18 km
- Kolmosguoika 350 / 1,3 m, 1:269, 19 km
- Roavvenjárggaguoika 200 / 0,8 m, 1:250, 20 km
- Björklundguoika 500 / 2,0 m, 1:250, 21 km
- Grönholmguoika 800 / 3,8 m, 1:210, 22 km
- Mearraolbmuidguoika 200 / 1,0 m, 1:200, 23 km
- Čuđejogaguoika 700 / 2,4 m, 1:292, 24 km
- Čuđejoganjavvi 500 / 0,5 m, 1:1000, 26 km
- Ritaguoika 1400 / 6,5 m, 1:215, 27,5 km
- badje 600 / 3,2 m, 1:187
- vuolle 350 / 2,4 m, 1:145
- Kuivaniva 600 / 2,4 m, 1:250, 31, 5 km
- Pelsinniva 150 / 0,8 m, 1:187, 33, 5 km
- Bátnenjavvi 350 / 0,9 m, 1:389, 34,5 km
- Härkäniva 750 / 1,9 m, 1:395, 38 km
- Heahttánjavvi 600 / 1,4 m, 1:428, 39 km
- Tovâskuoškâ 850 / 4,6 m, 1:185, 43,5 km
- badje 200 / 1,2 m, 1:167
- vuolle 250 / 3,1 m, 1:81
- Läbispuálli 200 / 0,4 m, 1:500, 49 km
- Pajekuoškâ 650 / 2,0 m, 1:325, 51km
- Vyelinjave 700 / 2,2 m, 1:312, 53 km
- Avvil 70 km
Guhtur
- Johkaleagis lea duolbadas, mas kanohtaid oažžu álkit čáhcái. Guhtura buohta Pirttinivas joga rávdnji lea doažži ja johka lea Avviljohkii mihtilmas coagis. Pirttiniva čuovvu sulaid 2 km guhkes doaččes oassi, mas beassá dovdagoahtit Avviljoga mealluma.
Porttiniva, 350 / 1,4 m, 1:250, 3 km
- Oalli lea guovdu joga.
Porttikoski, 1400 / 5,3 m, 1:264, 4 km
- Luoitin álggahuvvo olgeš ravddas, mas jotkojuvvo vuosttaš mohkkái gaskarávdnjái. Go johka gávvá olgeš beallái, de addojuvvo kanohta fievrasit gaskarávnnjis mohkis maŋás olgeš gátti lahka. Mohki maŋŋegeaži olgeš ravddas loktanuvvo čuovvovaš oallái, mii gávvá olgeš beallái manadettiin. Guoikkaid vuolle- dehege loahppaoassi luitojuvvo oali lahkosiin unnánaš dan gurut bealde. Čuovvovaš guoika lea Juusolanniva, man oivošis joga gurut gáttis lea Viktor Koivulan stobu ja golledoidinbáikki bázahusat.
Timanttiköngäs, 900 / 2,4 m, 1:375, 5,5 km
- Bajilčálus sisdoallá Juusolanjavi, Timanttiköngäsä ja Åströmnjavi, mat leat vuollegis js geađgás guoikkat. Mohkiin mellojuvvo olggut gávaid mielde ja njulges sajiid guovdu.
Väänäsnjavvi, 700 / 1,6 m, 1:437, 7 km
- Álggahuvvo guovdu, gávain luitojuvvo olgoravdda. Njavi loahpageaži suolu mannojuvvo gurut bealde meaddel. Go njavi lea mannan meaddel, de gávdná heivvolaš govvenbáikki gurut gátti bávtti nalde.
Mölläriguoika, 550 / 1,4 m, 1:393, 8 km
- Álggahuvvo olgeš ravddas, vuddjojuvvo olgeš bealde bávttiid guora. Guoikka loahpas lea suolu, mii mannojuvvo gurut bealde meaddel. Guoikka loahppa lea vuollegaš ja rávdnjái.
Saarnaköngäs, 700 / 3,5 m, 1:200, 9 km
- Saarnaköngäs ávžžuhuvvo dutkojuvvot ovdal luoitima gátti bealde, joga olgeš gáttis. Gátti guovllus geahčadettiin guoikkas sáhttá vuohttit čielga oali. Guoikkaoaivvis lea roggi, mas oaidná moadde guhkedáleš geađggi čáze vuolde, aivve vuostebeale bávtti vuolde. Luoitinfávli lea s. 1 mettara čázevuoláš geđggiid olgeš bealde kanohtas geahčadettiin, badjin geahčadettiin oidno guovdu stuora ráktohellogeađgi, man fas galgá mannat meaddel olgeš bealde. Ovdalis máinnašuvvon rokki ii oainne badjin, muhto dan ja dan geđggiid sajádaga ferte árvvoštallat. Árvvoštallan deaivá mannat riekta, jos geađggit mannojuvvojit skavát meaddel olgeš bealde. Dákko rávdnji veahkeha kanohta luoitinfávlái. Dehálaččamus lea doallat kanohta njuolga luoitinguvlui. Guoika lea vuollegaččamus oaivvistis ja čiegusgeđggiid maŋŋel lea fámolaš doaresbárusteapmi ja čieŋal.
Surmaköngäs, 50 / 2,0 m, 1:250, 10 km
- Geavgŋá oaivi oidno bures kanohttii. Olgeš beale gáttis oidno geađgečoahkki, mii luoitá njoidosit johkii. Álggahuvvo aivve gurut ravddas. Meallun gurut bealde s. 100 mettara, man maŋŋel spiehkastuvvo olgeš beallái s. 5 mettara gáttis, man sajes luitojuvvo guoika gitta lohppii. Guoikka loahppaoasis leat doares- ja dulvebárut. Surmaköngäsä maŋŋel boahtá Ruikkasavvon ja Ruikkamohkki, mas gurut gáttis lea aktoorut Unto Koivusa barta.
Penttiläguoika, 900 / 3,7 m, 1:243, 12 km
- Penttilänguoika sisdoallá sihke Penttiläguoikka (450 / 1,8 m, 1:250), mii lea bajábealde ja measta dakka maŋŋel Saarikorva (200 / 1,4 m, 1:187). Penttiläguoika álgá dakkaviđe Koivusa bartta vulobealde. Álgojuvvo olgeš gátti lahkosiin. Mellojuvvo olgeš bealde s. 100 mettara, man maŋŋel váldorávdnji ja fávli sirdáseaba gurut beallái. Penttiläguoikka vulogeahči lea geađgái ja coagis. Saarikorva lea coages ja geađgás guoika. Joga suolu mannojuvvo meaddel gurut bealde. Anelinkorva (150 / 0,8 m, 1:187) . Mellojuvvo olgeš gátti lahka.
Áhppesgeavŋŋis, 250 / 0,7m, 1:357, 13,5 km
- Álgin ja meallunfávli guovdu. Geađggit. Áhppesjoga njálbmi. Áhppesjoga njálmmis lea dolastallanbáiki.
Korhosguoika, 1250 / 8,4 m, 1:148, 15 km
- Álgojuvvo olgeš ravddas, mellojuvvo sulaid 500 m sullo buohta. Sullo maŋŋel johka govdu ja coahku, váldorávdnji golgá joga gurut bealde. Dákko bakte johka lea coagis ja geađgái. Geđgiid šaddá garvvášit ja eanasin galgá bissut joga gurut bealde gitta guoikka loahpa rádjái.
Sävnikuoškâ, 150 / 0,8, 1:187, 17 km
- Sävnikuoškâ oaivái oidno Kultala heaŋggošaldi. Luoitin álggahuvvo aivve olgeš ravddas ja heaŋggošalddi vuolde álggahuvvo sirdáseapmi gurut beallái, mas fas Kultala gáddái. Kultala gáttis lea unna geađggážaat ja das lea álki boahtit gáddái. Kultalas leat ávdin- ja láigostohpu.
Guldalguoika, 350 / 2,5m, 1:140, 18 km.
- Čáhcás guoika, mas lea muhtin geađgi sihke dulvebárut. Álgin ja meallun olgeš ravddas. Guldalguoikka čuovvu measta dakkaviđe Kolmosguoika (350 / 1,3 m, 1:269).
Roavvenjárggaguoika, 200 / 0,8 m, 1:250, 20 km
- Roavvenjárggaguoikka álgui lea gártii merkejuvvon njárga, muhto báikki nalde dat lea suolu. Álgin gurut gáttis bávtti olgeš bealde, mas njuolga vulos.
Björklundguoika, 500 / 2,0 m, 1:250, 21 km
- Álgin olgeš gáttis. Vuosttaš suolu mannojuvvo meaddel gurut bealde, man maŋŋel dakkaviđe sirdásuvvo olgeš gátti lahka. Olgeš beale urrasuolu mannojuvvo meaddel olgeš bealde. Olgeš bealde sirdásuvvo gaskarávdnjái, mas jotkojuvvo gitta vulos.
Grönholmguoika, 800 / 3,8 m, 1:210, 22 km
- Álggahuvvo unnánaš gaskalinnjá olgeš bealde, mas mannojuvvo gaskalinnjái. Suolu mannojuvvo meaddel gurut bealde, aivve sullo lahkosiin. Sullo vulobealde sirdásuvvo olgeš gátti lahka.
Mearraolbmuidguoika, 200 / 1,0 m, 1:200, 23 km
- Guovdu joga lea čielga oalli. Álgo- ja gaskaoassi mellojuvvo gaskarávnnjis, loahppaoassi olgeš gátti lahka. Mearraolbmuidguoikka maŋŋel luoitá Avviljohkii olgeš bealde Čuđejohka Jogaid ovttastuvvansajis lea buorre gohttenduolbadas ja sulaid 400 mettara Čuđejoga bajás, nuortagáttis Liljeqvista ávdinstohpu, mas ii fuolahuvvo.
Čuđejogaguoika, 700 / 2,4 m, 1:292, 24 km
- Álggahuvvo ja mellojuvvo oba guoika gurut gátti lahka (sulaid 10 m gáddesárgás).
Čuđejoganjavvi, 500 / 0,5 m, 1:1000, 26 km
- Njavvi álggahuvvo guovdu. Sullo galgá mannat meaddel olgeš bealde ja dan maŋŋel bávtti gurut bealde gaskarávnnji mielde.
Ritaguoika, 1400 / 6,5 m, 1:215, 27,5 km
- badje 600 / 3,2 m, 1:187
vuolle 350 / 2,4 m, 1:145
Álggahuvvo gaskarávnnjis, mohkis mellojuvvo guoikka olgeš ravddas, mas loktanuvvo fas gaskarávdnjái. Ritaguoikka niskkis joga lulábeale gáttis lea muitun vássán gollerogganáiggis Liljeqvista mohteroggi. Ritaguoikka Kuldal lea guoikka maŋŋel joga davvigáttis. Gáddái melodettiin galgá váruhit juova. Kuldalis lea ávdin- ja láigostohpu. Johka coahku Ritaguoikka maŋŋel.
Kuivaniva, 600 / 2,4 m, 1:250, 31,5 km
- Guovdu.
Pelsinjavvi, 150 / 0,8 m, 1:187, 33,5 km
- Álggahuvvo sullo gurut bealde joga gurut gátti lahka, man maŋŋel čielga fávlli sáhttá oaidnit guovdolis joga. Njavi maŋŋel olgeš bealde lea Nulkkamukka. Gáddebávttiid buohta lea Avvila golli vuosttaš gávdnonbáiki ja dan gudnin lea ceggejuvvon muitobázzi.
Bátnenjavvi, 350 / 0,9 m, 1:389, 34,5 km
- Mellojuvvo joga olges gátti lahka. Louhioja njálmmis lea dolastallanbáiki, ja Louhioja ávdinstohpu lea Louhioja oarjegáttis, sulaid 400 m Avviljoga bajás.
Härkäniva, 750 / 1,9 m, 1:395, 38 km
- Meallunfávli lea joga olgeš gátti lahka.
Heahttánjavvi, 600 / 1,4 m, 1:428, 39 km
- Njavi álgooassi mellojuvvo gaskarávnnjis, ja Tomperi dálu buohta sirdojuvvo joga olgeš ravdii.
Tovâskuoškâ, 850 / 4,6 m, 1:185, 43,5 km
- badje 200/ 1,2 m, 1:167
Tovâskuoškâ ávžžuhuvvo dutkojuvvot gátti guovllos ovdal luoitima. Badjeoassi álggahuvvo guoikka gaskasárgá gurut bealde, mas mellojuvvo njuolga guovdu joga mohkkái. Geađggit. Mohkis rávdnji doalvu kanohta aivve joga olges gátti lahka, mas loktanuvvo gaskarávdnjái. Gaskarávnnji galgá čuovvut dassážii go guoikka vulobeale savvon ja vuolleguoikka garrasit luoiti loappaossodat leaba oidnosis. - vuolle 250/ 3,1 m, 1:81
Álggahuvvo sulaid 5 mettara geahčen joga olgesbeale gáttis. Fuomaš, ahte gátti lahka beassá easka go olle guoikka vuolleoassái. Muhto olgešbeale gátti lahka beassan lea vealtameahttun, daningo guovdu vuolleguoikka leat stuora geađggit. Vuolleguoikka beassá luoitit maid gurut gátti lahka, muhto dalle ii sáhte garvit kanohta guoskama bodnái miehtá gaskka. Ja ain galgá váruhit guovdu guoikka badjerávnnji guvllos hellogeđggiid, mat leat measta jávkkohagas.
Läbispuálli, 200 / 0,4 m, 1:500, 49 km
- Njuolga. Gáddáiboahtinbáiki lea olgeš gáttis.
Pajekuoškâ, 650 / 2,0 m, 1:325, 51 km
- Njuolga.
Vyelikuoškâ, 700 / 2,2 m, 1:312, 53 km
- Njuolga.
Avvil, Guhtur - Avvil, 70 000 / 82,5 m, 1:848, 70 km
- Gáddáiboahtinbáiki dakkaviđe šalddi maŋŋel olgeš gáttis. Sáttogáddi.
Johtinoktavuođat
- Guhtura gillái lea biilaluodda (9694), mátki Laanilas Roavvenjárggageainnus (4, E75) lea 40 km. Guhturii ii leat linnjábiilaoktavuohta. Bisánanbáiki lea Guhtura šalddi guoras.
Johtolaga bálvalusat
Dolastallanbáikkit
- Dolastallanbáikkit badjin vulos: Siidsuori njálbmi, Áhppesjoga njálbmi, Čuđejoga njálbmi ja Louhioja njálbmi.
- Stáhta eatnamiin Davvi-Sámis lea Meahciráđđehus suovvan dolastallama rissiiguin ja ovssiiguin almmá sierra lobi haga. Eananmuoraid dehege eatnamii gahččan unnaárvosaš muoraid váldimii ja atnui dárbbahuvvo eananmuorralohpi, mii oažžu Avvila bálvalanbáikkis. Fuolahuvvon dolastallanbáikkit sávvojuvvojit adnojuvvot álohii go dat lea vejolaš.
- Meahccebuollinváruhusa áigge dolastallan lea gildojuvvon maid huksejuvvon dolastallanbáikkiin. Reaisovuššona oažžu goitge geavahit.
Dealttástallan
- Dealttástallan lea lobalaš juohkehačča vuoigatvuođa (suomagillii) mielde.
Ávdin- ja várrehusstobut
Stobut lea logahallojuvvon badjin vulos.
- Gillijohka beaivestohpu
- Avviljoga Kultala ođđalágán barttas Kultala Stationi šiljus lea ávdin- ja láigostohpu.
- Ritaguoikka ávdin- ja láigostohpu lea Avviljoga davvigáttis sulaid 3 km Čuđejoga njálmmis nuorttas.
- Louhioja ávdinstohpu lea Avviljoga lulábealde, sulaid 400 m jogas Avviljohkii luoiti Louhioja oarjjábealde.
Eará bálvalusat
- Kanohttaláigoheami sihke oahpistanbálvalusaid fállet Davvi-Sámi prográmmabálvalusfitnodagat (inarisaariselka.fi, suomagillii).
- Guolástanlobiid sáhttá háhkat meahciráđđehusa áššehasválvalanbáikkiin.