Raappana gámme

Govva: Tero Turpeinen / Meahciráđđehus.

Nuorta-Lappi, Soađegilli, UK-álbmotmeahcci
 


Raappana gámme lea uhca, muhtumassii eatnan sisa huksejuvvon dovdduidečuohcci gámme UK-álbmotmeahci váimmusoasis Luirujávrri nuorttabeale gáttis. Lagamus várren- ja ávdinstobut leat moatte kilomehtera duohken. Logiid jagiid mielde Raappana gámmes leat idjadan ollu johttit.

Raappana gámme

Áŋgiris meahccejohtti Aaro Raappana, Soađegili ovddeš leansmánni, huksii gámme alccesis doarjjabáikin Koilliskairai buiga meahccái. Gámme lea meahccás Luirujávrri ja smávit Raappanalampi gaskasaš muotkkis Luirujávrri nuorttabealde. Guovllu alimus duottarčohka Sokosti (717 m) alážii lea gámme luhtte njuolgga 4 km. Raappana gámme lea Suomas vuosttas gámme, mii lea huksejuvvon aivve vánddardan- ja lustageavahanatnui.

Raappana gámme dahjege "Sokosti gámpá", nugo Aaro Raappana ieš háliidii dan gohčoduvvot, gearggai logiid jagiid áigge sakka eanaiduvvat. UK-álbmotmeahci vuođđudeami maŋŋá álbmotmeahci bargoveahka ja Nuorten Retkeily ry, huksejedje dan ođđasit 1984:s. Visti huksejuvvui boares huksenvuogi ja ovddeš mihtuid mielde. Jagi 2000 rádjai Raappana gámme doaimmai guovtteolbmo várrengámmen. Dat lea fuones ortnegis.

Raappana gámme lea muhtumassii eatnan sisa huksejuvvon smávva idjadanbáiki. Gámme uksa leahkkasa olggosguvlui, ja nuba dálvit dan šaddá muhtumin goaivut rabas. Seainnit leat cehkkojuvvon hirssain ja gáhttu lea skoađastuvvon gáhttobáhpáriin. Gámmes lea guolbi, mii lea bajilduvvon steanžegeđggiiguin. Gámme uhccivuođas ja vuollegašvuođas muitala juo datge, ahte sisa šaddá čákŋalit sullii mehtera allosaš uksaráigge. Alimus sajis gámme lea siskkil 1,5 mehtera alu, muhto siidoseinniid guoras dušše mehtera alu. Láhtteviidodat lea sullii 4 m². Gámmes lea sadji guoktásii, ja gámmes leat guokte veallánvuoláža. Nubbi veallánvuoláš lea uvssa luhtte geahčadettiin olgeš bealde ja nubbi lea boaššus. Uvssa luhtte geahčadettiin gurut bealde lea kamiidna. Kamiinna ja boaššu veallánvuoláža gaskii sáhttá bardit uhccánaš boaldinmuoraid. Gámme áidna lássa lea uvssas. Gámme čohkke láktasa, ja nuba das eai leat bolstarat.

Šilljobirrasis leat dolastallanbáiki, muorravisti ja goikehivsset. Gámme šilju bokte manná bálggis, mii lea šaddan áiggiid mielde vánddardeaddjiid johtima dihte. Bálggis ii leat merkejuvvon johtolat, muhto oidno gal vánddardankárttain. Luirujávrri gáttis leahkki várren- ja ávdinstobuide lea gámme luhtte sullii guokte kilomehtera.

Rabasáiggit

  • Raappana gámme lea rabas birra jagi.

Oktavuođadieđut

Lassedieđuid gámmes oažžu:

Johtinoktavuođat ja kárttat

Biillain

  • Raappana gámme lusa ii beasa biillain, ja vánddardeami guđege álggahansajis gámme lusa leat miilaviissat. Vánddardeami álggahansajiin Kiilopää ja Suoločielgi leat dasttán E75-geainnu lahkosis. Aittajávrái ja Ráji-Jovssepii beassá álkimusat iežas biillain. Vuodjinrávvagat vuolginsajiide, gč. UK-álbmotmeahci siidduin kárttat ja johtinoktavuođat -siiddu.
  • Aittajávrris Raappana gámme lusa lea vácci sullii 20 km. Geaidnu ii bajásdollo dálvit. Álgogeasis gánnáha geainnu ortnega álo gulaskuddat Urho Kekkonena álbmotmeahci áššehasbálvalusas.
  • Ráji-Jovssepa vuolginsajis Lohtu šalddi luhtte lea Raappana gámme lusa sullii 45 km dan mielde, guđe johtolaga mielde johtá.

Almmolaš johtinoktavuođat

  • Roavvenjárggas johtet Avvilii váldogeainnu nr 4 (E 75) mielde moanat beaivválaš linnjábiilaruvttot, maiguin beassá álbmotmeahccái (linnjábiillat: Roavvenjárga - Soađegilli - Vuohčču - Tankavaara - Kakslauttanen (Kiilopää) - Suoločielgi - Avvil). Áigedávvalat gávdnojit Matkahuolto (matkahuolto.fi, suomagillii) neahttasiidduin. Linnjábiillat leat joatkkaoktavuođat Roavvenjárgii boahtti togain (vr.fi, suomagillii) ja girdiin (finavia.fi, suomagillii).
  • Avvilii (finavia.fi, suomagillii) boahtti girdiin lea linnjábiilaoktavuohta Suoločielgái ja Kiilopääi. Avvilis Ráji-Jovssepii johtá vuossárggaid, gaskavahkuid ja bearjadagaid linnjábiila.

Kárta

Elektrovnnalaš kárttat

Bálvalusat

  • Gámme šilljobirrasis leat dolastallanbáiki, muorravistti ja goikehivsset.

Guovllu dikšu: Meahciráđđehus, Luonddubálvalusat (Luontopalvelut).

Dán siiddu čujuhus lea www.lundui.fi/raappanagammehistorja.

Gieđas telefovdna, mas oidno Retkikartta.fi. Raba Retkikartta.fi:s (suomagillii) kártta, gos oidno Raappana gámme sajádat.